Workshop Meten is weten voor duurzamer eten

Door Jeroen Buitenweg

In een kantine vol geïnteresseerden werden we door onze mede-herenboer Iris van Duren meegenomen in de wondere wereld van datametingen. Het werd een leerzaam inkijkje in elkaars wereld: in de wereld van de wetenschap, die van het ‘boerenverstand’ en die van de ‘stadsen’. De bijeenkomst werd georganiseerd vanuit de wetenschap. De universiteit voert via medeherenboeren in samenwerking met onze herenboerderij wetenschappelijk onderzoek uit. Dit levert heel interessante informatie op voor onze herenboerderij. Er komt informatie uit een speciaal weerstation, drone- en satellietbeelden, biodiversiteitsmetingen en grondwatermetingen. 

Het begon met een inkijkje van de mogelijkheden die data van satellieten en drones ons brengen. Die ‘digitale ogen’ zien veel meer dan ons blote oog. Niet alleen om dat ze van boven i.p.v. opzij naar de es kijken, maar ook omdat ze in een ‘onzichtbaar’ lichtbereik kunnen kijken. Daarmee kunnen bijvoorbeeld de temperatuur, maar ook de ‘hoeveelheid biodiversiteit’ zichtbaar worden gemaakt. Het meest bijzondere vond ik dat er ingezoomd kon worden tot op het detail van de blaadjes aan een plant. En dat je aan de kleur kon zien of het een levend of dood blad was. Op deze manier kun je van grotere stukken landbouw digitaal inzichtelijk maken of de gezondheid van de gewassen overal wel gelijk is. Afwijkingen kunnen dan bijvoorbeeld wijzen op tekortkomingen in de bodem. Waar we dan weer iets aan kunnen doen. 

Mooi was ook de ervaringen die ‘de wetenschappers’ deelden over het leren van praktische zaken van bijvoorbeeld het plaatsen van een peilbuis voor grondwatermetingen. Dat was namelijk bepaald niet meegevallen. De aanwezigen met wat meer ‘boerenverstand’ vonden het wel logisch dat je een peilbuis met water de grond in moet spoelen. En de ‘stadsen’ – waar ondergetekende zich onder schaart – luisterden er met verbazing en bewondering naar. 

Vervolgens werden we aan het werk gezet. Het woordje workshop in de titel stond daar niet zomaar. De wetenschappers willen graag de informatie vanuit al die data zichtbaar maken in een soort dashboard. Maar welke vragen hebben de leden van de herenboerderij die beantwoord moet worden vanuit deze onderzoeken? En wat voor informatie zou er op zo’n dashboard zichtbaar moeten zijn? Met die twee vragen werden we groepjes aan het werk gezet. En zoveel mensen, zoveel meningen. Want maken we een dashboard voor de eigen leden of voor de voorbijgangers langs de es? Dus het leverde flink wat beelden op waar ze mee aan de slag kunnen.  

Tenslotte kwam de drone tevoorschijn. Stiekem de belangrijkste reden van de aanwezigheid van een heel jeugdig herenboertje. En geef hem eens ongelijk. Wat een fantastisch stukje techniek. Onze verkouden neusjes waren prima zichtbaar op de warmtecamera van de drone.  

Alles bij elkaar was het weer een erg leerzame ochtend. Ik kan niet wachten tot we een paar jaar verder zijn en we de groei van de gezondheid en biodiversiteit van onze es wetenschappelijk inzichtelijk hebben kunnen maken.